Menu

'Een maand los van het stroomnet? Voor ons is dat een sport'

Saridaki, Maro avatar
29/05/2019 23:03 in De wijk van morgen

'Een maand los van het stroomnet? Voor ons is dat een sport'

Wat doen we met onze windmolens en zonnepanelen op windstille dagen wanneer de zon niet schijnt? De onderneemster Leen Peeters zoekt in Oud-Heverlee naar technologische oplossingen voor het energievraagstuk, gaande van waterstofpanelen tot de eerste Vlaamse wijkbatterij.

Leen Peeters is een ideeënwaterval. Ze bouwt samen met haar buren in Oud-Heverlee het eerste slimme elektriciteitsnet van Vlaanderen. Ze weet uit het hoofd hoeveel kilowattuur het kost om een kip te braden en ze laste eigenhandig een geothermiebuizennet in elkaar om haar woning op aardwarmte te verwarmen.

Peeters doctoreerde aan de KU Leuven in verwarmingstechnieken voor gebouwen, bestudeerde energiemodellen aan de Universiteit van Texas en doceerde thermodynamica aan de Vrije Universiteit Brussel. Maar het kriebelde om achter de computer vandaan te komen. ‘Als je lang genoeg achter de studietafel hebt gezeten, moet je ook gewoon durven te springen en zelf beginnen te bouwen’, zegt de ingenieur. ‘Pas dan merk je waar de fouten zitten en wat nog nodig is om nieuwe technologieën op punt te kunnen stellen.’

In 2011 richtte ze haar eigen ingenieursbureau op, Th!nk E, waar intussen zeven mensen werken. Ze kocht een vervallen boerderij in Oud-Heverlee die ze bij wijze van experiment ombouwde tot een zelfvoorzienende woning en bedrijfsgebouw. De voormalige koeienstal werd een testlabo om allerhande duurzame technologieën in een echte leefomgeving te kunnen testen en verder te ontwikkelen.

Th!nk E

Ingenieursbureau in 2011 opgericht door Leen Peeters.

> Specialiseert zich in de energietransitie, het voorbereidend studiewerk en de ontwikkeling van technologieën voor slimme elektriciteitsnetten en energieopslag.

> Bouwde in Oud-Heverlee een proeftuin waar nieuwe technologieën zoals batterijen of watergekoelde zonnepanelen in een reële leefomgeving  getest kunnen worden.

> Telt zeven werknemers.

Als we aankomen, legt Peeters snel nog even de elektrische BMW i3 aan de oplader. ‘Anders staan mijn zonnepanelen voor niets te draaien’, zegt ze. De 41-jarige onderneemster maakt er een sport van om in haar eigen energiebehoefte te voorzien. In de garage installeerde ze een reeks batterijen die genoeg stroom kunnen stockeren om drie dagen mee door te komen. Met vacuümzonnecollectoren op het dak warmt ze het hele jaar door water op dat in twee geïsoleerde tanks onder de grond wordt opgeslagen. Tegen het einde van de zomer heeft ze zo een ‘warmtebatterij’ aangelegd van 24.000 liter water van 90 graden Celsius, genoeg om een derde van de winter mee door te komen.

Heet zwembad

Op een tweede dak liggen zonnepanelen. Om het rendement ervan te verhogen bouwde Peeters een koelinstallatie achter de panelen. Met water uit de vijver en het zwembad worden de thermische zonnepanelen (PVT) afgekoeld waardoor het rendement ervan tot 36 procent hoger ligt. Het effect? Meer stroomopbrengst, maar ook een buitenzwembad waarvan de temperatuur in de zomer tot 40 graden kan oplopen.

‘De buurjongens weten dat ze eerst even moeten voelen of het niet te warm is’, lacht Peeters, die de zwembadkuip uit Australië liet komen om tegen de hitte bestand te zijn. De vijver ernaast krioelt van de kikkers die het warme water wel weten te waarderen.

 ‘We hebben zelfs even overwogen vloerverwarming aan te leggen in de wei hiernaast’, zegt Peeters. ‘Ons rendement is veel hoger dan we aanvankelijk hadden durven te dromen en we hebben nu warmte op overschot die we kwijt moeten. Voor een gewone woning is dat zeker niet de meest efficiënte oplossing, maar bijvoorbeeld voor een publiek zwembad zijn gekoelde zonnepanelen ideaal om zowel in stroom als in warmte te voorzien’, zegt Peeters.

Peeters stopt nooit met rekenen. ‘Toen ik mijn Tesla bestelde, heb ik eerst een stapel wetenschappelijke studies doorgenomen om zeker te zijn dat elektrisch rijden over de volledige levensduur bekeken properder is dan de alternatieven.’ Toen ze de isolatiewaarde van haar gebouw becijferde, berekende ze ‘voor de fun’ ook het verschil in isolatievermogen van verschillende meubels. ‘Er is een groot verschil tussen de simulatie van een leeg huis en een bemeubelde woning. Je kan je muren vol isolatie steken, maar ook een kast gevuld met ski-jassen houdt de kou buiten’, legt ze uit, terwijl ze een muur met 30 centimeter isolatie aanwijst.

Samen met haar man, dochter en zoon ging ze een keer louter voor de sport 35 dagen off the grid, los van het publieke elektriciteitsnet. ‘Als er dan twee bewolkte dagen waren, pasten we ons menu aan. Ik heb het toen berekend: een kip grillen in de oven kost 2,02 kilowattuur, Dr. Oetker-pizza’s 0,707 kilowattuur. Het werd dan maar tomaat mozzarella’, lacht de onderneemster.

Toch pleit ze niet voor radicale gedragsveranderingen. ‘Wij zijn een ingenieursgezin en wij doen zoiets voor het plezier. Maar in de energietransitie zullen we niet van mensen kunnen vragen dat ze hun leefpatroon drastisch omgooien. Mensen gaan niet enkel warm eten als de zon schijnt, zo werkt het niet. Via slimme sturing kunnen ze wel hun auto opladen op het meest geschikte moment.’

Smart grid

Peeters adviseert de Europese Commissie over de energietransitie en biedt overheden en bedrijven de mogelijkheid nieuwe technologieën te testen in een realistische leefomgeving. Deze zomer komen er bijvoorbeeld in de tuin de eerste drie waterstofpanelen. De technologie, die door de KU Leuven ontwikkeld werd, filtert water uit de lucht en zet die met een zonnepaneel en elektrolyse om in waterstof. Anders dan batterijen, is waterstof geschikt om in de zomermaanden zonne-energie op te slaan voor in de winter. Tegen volgend jaar moeten in Oud-Heverlee tot 20 van de panelen komen. Die zouden genoeg waterstof kunnen opbrengen om een goed geïsoleerde woning een winter lang te verwarmen.

 

Technologie die in een labo haar deugdelijkheid bewezen heeft in reële omstandigheden testen en de stap naar de markt zetten is de corebusiness van Th!nk E. Als de veldtest in Oud-Heverlee goed gaat, hopen de onderzoekers van de KU Leuven tegen 2021 een spin-off op te richten om de technologie te commercialiseren.

Peeters betrekt ook de buurtbewoners bij haar testprojecten. Ze woont in een straat met veertig huizen en is bezig samen met haar buren een lokale energiegemeenschap met een slim elektriciteitsnet uit te bouwen. ‘Het net is hier 50 jaar geleden aangelegd toen er drie boerderijen stonden, maar het is nooit ontworpen voor wat het nu moet aankunnen’, zegt Peeters.

‘Een kwart van de woningen hier verwarmt met een warmtepomp, we tellen nu vijf elektrische wagens, drie hybrides en behoorlijk wat gezinnen hebben zonnepanelen. Op een zonnige dag moeten zonnepanelen soms worden uitgeschakeld omdat het net anders overbelast is. Ons doel is om voor meer flexibiliteit te zorgen met batterijen, flexibel verbruik en de mogelijkheid om overtollige stroom rechtstreeks uit te wisselen met de buren.’

De Ophemstraat in Oud-Heverlee krijgt binnenkort als eerste in Vlaanderen een buurtbatterij. De buurtbewoners zullen er 90 kilowattuur stroom kunnen opslaan, genoeg om negen gezinnen een dag van stroom te voorzien. De batterij, die met Europese fondsen gefinancierd wordt, moet helpen om het net te balanceren. De stroom die overdag met zonnepanelen wordt opgewekt, zullen de buurtbewoners kunnen gebruiken als ze ’s avonds van hun werk thuiskomen.

In de straat komen bij wijze van experiment volgend jaar ook vijf elektrische wagens die niet alleen aan de stekker opladen, maar die op piekmomenten hun batterijen zullen inzetten om extra stroom in het net te injecteren. ‘Door te zorgen voor een lokaal evenwicht voorkom je congestie op het net en vermijden we dat de stroomkabel hier in de straat enorm verzwaard moet worden’, zegt Peeters. ‘Zie het werk hier als een proeftuin die de richting aantoont van waar ons energiesysteem in de toekomst naartoe kan. Geen enkele technologie is zaligmakend, maar we bewijzen hier dat erg veel mogelijk is als je durft te springen.’

Bron: www.tjd.be

Auteur: Tobe Steel (Redacteur Ondernemen)

Datum: 15 mei 2019

Foto: © jonas lampens

0 reacties

Terug naar zoekresultaten